Nhắc tới phi công, người ta thường dành cho họ những lời trầm trồ, khen ngợi và ngưỡng mộ. Bởi họ mức lương rất khủng. Nhưng để có được mức lương khủng đó, họ cũng phải đáp ứng đươc tiêu chuẩn ngành nghề rất cao…

Kiểm tra siêu ngặt nghèo

Để trở thành phi công, trước tiên phải trải qua các kỳ thi về kiến thức, sức khỏe cũng như phải đạt được các tiêu chuẩn về trình độ mà yêu cầu của nghề đặt ra: ngoại hình phải cân đối, dễ nhìn, không dị tật.

Bên cạnh đó, ứng viên phải có khả năng sử dụng tiếng Anh thật tốt cũng như vượt qua được các bài kiểm tra khác, chỉ cần “mắc lỗi” một chỗ nào đó thì giấc mơ trở thành phi công sẽ trở nên khó khăn hơn.

Tuy nhiên, có những ứng viên hội tụ đầy đủ các yếu tố này và vượt qua được các vòng thi nhưng đến vòng kiểm tra chuyên biệt cho ngành hàng không đành ngậm ngùi từ bỏ ước mơ vì những “trục trặc” rất nhỏ.

Nghề phi công có lẽ là nghề đòi hỏi gắt gao nhất về sức khỏe. Các ứng viên phải trải qua 13 vòng kiểm tra như: điện tim, điện não, xét nghiệm sinh hoá máu, nước tiểu, tâm lý thần kinh, chức năng tiền đình…mới có hi vọng tham dự các vòng thi tiếp theo.

Khám tâm lý thần kinh là phần thi khá tốn thời gian, ứng viên sẽ được kiểm tra khả năng nhớ bằng cách nhìn 1 bảng gồm 12 chữ số, sau 30s phải ghi lại càng nhiều càng tốt nhưng chỉ được phép 12 số. Ngoài ra còn các phần thi khác như kiểm tra kỹ năng không gian, xác định phương hướng.

Ảnh minh họa.

Do phải tiếp xúc với hệ thống máy móc phức tạp trong khoang lái hay việc phải quan sát mọi vật xung quanh một cách linh hoạt nên phi công phải có khả năng quan sát nhạy bén và thị lực tốt tuyệt đối. Các ứng viên được đo thị lực nhìn xa, kiểm tra mù màu.

Sẽ có một cái bảng có các hình tròn bị khuyết một chỗ, chỗ khuyết sẽ nằm ở 4 vị trí, trên, dưới, trái, phải. Ứng viên sẽ đứng cách bảng 5m, che một bên mắt và đọc chữ khuyết theo yêu cầu sau đó bác sĩ lật cho xem một cuốn sổ và hỏi về màu sắc, hình gì, số gì trên nền màu khác nhau để kiểm tra họ có bị mù màu hay không.

Phần thi quay kiểm tra tiền đình cũng khiến nhiều ứng viên lo sợ. Họ sẽ phải ngồi lên chiếc máy được gắn với trục quay và bảng điều khiển có dây bảo hiểm quấn quanh người. Bác sĩ phụ trách kiểm tra sẽ đứng ở bảng điều khiển chỉnh tốc độ vòng quay.

“Khi vòng quay quay với gia tốc mạnh, người ngồi trên ghế sẽ có cảm giác chóng mặt nhức đầu, buồn nôn… Nhiều người không chịu nổi, đưa hai tay bịt chặt tai đòi xuống”. Bác sĩ H chia sẻ.

Kiểm tra thể lực ở phòng giảm áp là phần thi gây áp lực không chỉ cho các ứng viên mà bác sĩ phải lo lắng.

Nguyên tắc khi máy hoạt động, tùy mức độ kiểm tra mà bác sĩ phụ trách điều chỉnh giảm áp suất, lượng oxy giảm phù hợp. Mỗi mức độ giảm tương ứng với độ cao khi bay trên không. Đến một độ cao nhất định, ứng viên sẽ ngồi trong phòng giảm áp 30 phút trước khi kết thúc bài kiểm tra.

“Đã có không ít tình huống khi kiểm tra các ứng viên hốt hoảng, mặt tái mét, đau đầu không chịu nổi hoặc ngất xỉu. Nếu bác sĩ không xử lý kịp thời thì sẽ có nguy cơ bị xuất huyết tai hoặc thủng màng nhĩ”. Đây là phần thi thử thách sức chịu đựng. Anh Q – một hoc viên chia sẻ.

Chính những bước kiểm tra ngặt nghèo và khắt khe đó làm tỉ lệ ứng viên được tuyển chọn chỉ còn lại rất ít so với lúc hồ sơ nộp vào ứng tuyển, nguồn nhân lực cho nghề lúc nào cũng thiếu thốn và tốn rất nhiều chi phí đào tạo.

Chi phí đào tạo khủng

Thời gian học trung bình của những học viên phi công Việt Nam khoảng ba năm. Mữ chi học phí thực sự là một con số khổng lồ, dao động từ 1,4 đến 2,4 tỷ đồng (bao gồm chi phí học trong và ngoài nước) trong khoảng 3 năm. Chi phí đào tạo và việc làm tùy thuộc vào hai hình thức tuyển sinh đầu vào. Nếu học viên được các hãng hàng không tuyển và gửi đi đào tạo thì hãng hàng không đó sẽ đài thọ chi phí đào tạo và phân bổ công việc khi học viên hoàn thành khóa học. Ngược lại, học viên phải đóng tiền để học và tự tìm việc làm khi ra trường.

Kỳ nghỉ là chuyện… xa xỉ

Càng vào những ngày nghỉ lễ, ngành hàng không lại càng ăn nên làm ra nhờ lượng khách tăng vọt. Điều đó có vẻ nghe rất thú vị, nhưng chỉ là với những ông chủ hàng không mà thôi. Còn đối với các phi công, đó thực sự là những ngày mệt mỏi, vì họ sẽ phải gồng mình lên để làm việc giữa lúc đại bộ phận dân số đang nghỉ xả hơi.

Trừ những ngày làm việc và thời gian đi lại giữa những địa điểm khác nhau, số ngày nghỉ của phi công thực sự rất ít ỏi. Không nghỉ lễ, thậm chí ngày sinh nhật cũng bị lãng quên, cơ hội được sum vầy cùng gia đình đối với họ là rất quý giá.

Phi công giỏi dễ bị “nẫng” mất

Xét về mặt bằng chung, các hãng hàng không châu Á có mức chi trả cho phi công thấp hơn so với các hãng của Mỹ hoặc các nước châu Âu. Đã có nhiều trường hợp, các hãng hàng không châu Á bị tuột mất những phi công giỏi, giàu kinh nghiệm vào tay các hãng khác như Emirates, Etihad và China Airlines vì chế độ đãi ngộ thua kém.

Ở một “thị trường” nhỏ hơn là hàng không trong nước, các hãng vẫn không ngừng cạnh tranh nhau, đưa ra những mức lương hấp dẫn để “dụ” những phi công tốt nhất đầu quân cho mình.

Không có chuyện không tặc tấn công máy bay Vietnam Airlines

Ngọc Anh (Tổng hợp)