% of readers think this story is Fact. Add your two cents.

Gilbert Doctorow

Nó trùng khớp với sự phủ nhận trật tự thế giới đơn cực của Hoa Kỳ mà Tổng thống Nga Vladimir Putin lần đầu tiên đưa ra trong bài phát biểu của ông tại Hội nghị An ninh Munich vào tháng 2/2008, và những bài phát biểu sau đó mà ông liên tiếp phơi bày ngày càng rõ hơn những biểu hiện cụ thể của “chủ nghĩa ngoại lệ Hoa Kỳ”. 

Thông qua những thước phim rất ấn tượng và những đoạn phỏng vấn các nhà lãnh đạo độc lập trên thế giới, Trật tự Thế giới minh họa hậu quả bi thảm cùng sự hỗn loạn và đau khổ lan tràn do các cuộc thay đổi chế độ và cách mạng màu mà Hoa Kỳ hậu thuẫn gây ra, trong đó vụ lật đổ bạo lực chế độ Yanukovich tại Ukraine vào tháng 2/2014 chỉ là ví dụ gần đây nhất. 

Nhan đề bộ phim dựa theo bài phát biểu của Putin trước Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc vào tháng 9/2015 nhân dịp kỷ niệm 70 năm ngày thành lập tổ chức này, trong đó thông điệp trung tâm là trật tự thế giới phải dựa vào luật pháp quốc tế, thứ đến lượt nó có nền tảng trong Hiến chương Liên Hiệp Quốc. 

Bằng việc coi thường Hiến chương và tiến hành chiến tranh mà không có sự phê chuẩn của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, bắt đầu với cuộc tấn công của NATO vào Serbia năm 1999 và tiếp tục với cuộc xâm lược Iraq vào năm 2003 cho tới chiến dịch ném bom bất hợp pháp tại Syria hiện nay, Hoa Kỳ và các đồng minh NATO đã làm lung lay nền tảng của luật pháp quốc tế. 

Như được trình bày trong Trật tự Thế giới, Putin xác định nguyên nhân gốc rễ tại sao trong suốt thời gian này, cả thế giới không thể làm Hoa Kỳ tỉnh lại. Nguyên nhân đó không nằm ở một số cá nhân cụ thể, như Barack Obama hay George W. Bush, mà nằm ở cách suy nghĩ của giới lãnh đạo phương Tây, đặc biệt là Hoa Kỳ. Nó hình thành do từ trước đến nay họ luôn luôn có thể phủi tay bước đi khỏi những thảm họa do chính sách của họ gây ra mà không có bất cứ cảm giác trách nhiệm nào, và cũng không ai buộc họ phải chịu trách nhiệm. Sự trốn tránh trách nhiệm và không học hỏi được từ lỗi lầm này đến từ vị thế là quốc gia giàu có và hùng mạnh nhất trên Trái Đất. 

Trật tự Thế giới đưa ra những bằng chứng khủng khiếp về sự tàn bạo của chính sách Hoa Kỳ, khi mà những quốc gia bình thường, mặc dù không hoàn thiện, bị biến thành những quốc gia tan nát thông qua cách mạng màu, như đã xảy ra trên khắp Trung Đông và Bắc Phi kể từ đầu thiên niên kỷ này. Chúng ta được thấy khoảnh khắc cuối cùng của Saddam Hussein trước khi bị xử tử, rồi đến việc lên án hành vi giết người này bởi Muammar Gaddafi trước các đại biểu cười cợt của Liên đoàn Ả Rập, rồi đến chính Gaddafi bị hành hình một cách man rợ bởi đám đông, tiếp theo là khuôn mặt hân hoan của Hillary Clinton trước chiến thắng này của chính sách đối ngoại Hoa Kỳ. 

Chúng ta cũng được nghe lời tiên tri của Gaddafi về cơn lũ người tị nạn và sự lan truyền của đám chiến binh thánh chiến tại Bắc Phi nếu chế độ của ông bị lật đổ. Và rồi chúng ta được thấy những thước phim về dòng người tị nạn năm 2015 đổ vào châu Âu với những cảnh bạo loạn tại biên giới chứng tỏ sự đúng đắn của lời cảnh báo trên. 

Những người ngoại quốc được phỏng vấn trong Trật tự Thế giới bao gồm một nhóm đa dạng và đầy ấn tượng các lãnh đạo trong nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm đạo diễn phim người Mỹ Oliver Stone, cựu giám đốc Hội đồng An ninh Quốc gia phụ trách về Nga dưới thời George W. Bush và hiện giờ là giám đốc điều hành công ty Kissinger Associates Thomas Graham, cựu giám đốc IMFDominique Strauss-Kahn, cựu tổng thống Pakistan Perwez Musharraf, cựu bộ trưởng ngoại giao và thủ tướng Pháp từ 2005 – 2007 Dominique Villepin, cựu tổng thống Israel Shimon Perez, người sáng lập Wikileaks Julian Assange, phó chủ tịch đảng Die Linke trong Quốc hội Đức Sahra Wagenknecht. Đây là những người đưa ra những tuyên bố đáng kể. Những người khác như Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki Moon xuất hiện trước ống kính. 

Strauss-Kahn, Perwez Musharraf và những người khác cáo buộc rằng Hoa Kỳ bí mật chống lại và hủy diệt những nhà lãnh đạo quốc tế dám phản đối sự kiểm soát toàn diện của Hoa Kỳ đối với dòng chảy vốn, hàng hóa và nhân lực trên thế giới.Wagenknecht nói về sự phục tùng của Đức đối với các yêu cầu của Hoa Kỳ, và về chủ quyền bị hạn chế trên thực tế của họ. Những lời tuyên bố này hỗ trợ lập luận từ trước tới nay của Putin, được nhắc lại trong bộ phim, rằng các đồng minh Tây Âu của Hoa Kỳ chẳng qua chỉ là những nước chư hầu. 

Chúng ta không thể bỏ qua nhận xét vào cuối phim của Putin về vị trí của vũ khí hạt nhân trong học thuyết quân sự Nga. Nói ra lời rằng Nga chưa từng và sẽ không vung chiếc dùi cui hạt nhân của họ, trên thực tế đang làm đúng như vậy. Nó cũng ăn khớp với cách mà lực lượng không quân vũ trụ của Nga tiến hành các cuộc tấn công của họ tại Syria lên Nhà nước Hồi giáo và lên nhóm vũ trang đối lập với Tổng thống Syria Bashar al-Assad trong hai tháng qua. 

Việc sử dụng máy bay ném bom hạng nặng từ bán đảo Kola bay 15.000 km và được tiếp nhiên liệu trên không trong đêm tối; việc sử dụng tên lửa hành trình phóng từ tàu khu trục tại Biển Caspian ở khoảng cách 1300 km; việc sử dụng tên lửa hành trình phóng từ tàu ngầm tại Địa Trung Hải, tất cả đều mang khía cạnh chính trị vượt xa sự cần thiết về mặt quân sự tại chiến trường Syria: Nó chứng minh khả năng tiến hành chiến tranh toàn cầu, bao gồm cả chiến tranh hạt nhân toàn cầu của Nga. Những hành động này cũng được mô tả trong bộ phim. 

Trật tự Thế giới có phải là một sản phẩm tuyên truyền không? Chắc chắn nó là như vậy. Có phải nó được nhắm chủ yếu vào khán giả trong nước của Nga, như tờ Telegraph khẳng định? Không. Giống như tất cả các bài phát biểu về chính sách đối ngoại của Putin, cho dù phát biểu ở nước ngoài hay trong nước, như tại Câu lạc bộ Thảo luận Valdai, cho dù được đưa ra với phụ đề tiếng Anh hay không, khán giả chính của nó ngồi tại Washington, D.C. và nhóm khán giả phụ hơn ngồi tại Brussels. 

Mục đích của nó dường như không phải để bắt đầu hay thúc đẩy một cuộc chạy đua vũ trang mà, ngược lại, để làm thức tỉnh phe bên kia và thuyết phục họ rằng 1) Nước Nga rất nghiêm túc về việc bảo vệ bằng quân sự những gì nó coi là lợi ích quốc gia tối hậu; và 2) khả năng mang đến sự hủy diệt khủng khiếp cho kẻ thù ngay cả trong trường hợp bị tấn công trước bằng vũ khí hạt nhân, thông qua đó khôi phục lại khái niệm răn đe Đảm Bảo Cùng Hủy Diệt mà hệ thống phòng thủ tên lửa toàn cầu của Hoa Kỳ hy vọng phá bỏ. 

Trong Trật tự Thế giới, Vladimir Putin liệt kê nhiều lĩnh vực quan tâm chung mà Nga sẵn sàng hợp tác với phương Tây. Chính những lĩnh vực hợp tác tiềm năng này cũng xuất hiện nhiều lần trong các bài phát biểu và bài viết của số ít những “chiến sĩ vì hòa bình”, những người đang cố kéo cộng đồng thế giới rời khỏi miệng vực xung đột đến một sự hòa hợp nào đó. 

Tuy nhiên, chỉ nhặt miếng nho khô đó ra khỏi cái bánh là đã hiểu sai một cách nghiêm trọng thông điệp chủ đạo rất rõ ràng từ nước Nga: rằng sự hủy diệt trật tự thế giới do việc “thúc đẩy dân chủ” và lan truyền “các giá trị phổ quát” mà Hoa Kỳ đang tiến hành sẽ không được chấp nhận, và rằng nước Nga đã vạch ra những giới hạn đỏ nhất định, như là chống lại việc mở rộng NATO đến Ukraine hay Georgia, và họ sẽ chiến đấu đến chết với tất cả lực lượng trong tay để duy trì những giới hạn đỏ ấy. Chúng ta tự chuốc lấy sự nguy hại vào thân khi bỏ qua thông điệp đó.